DahaAz Etik EkolojikTüketmek Mümkün!
Sanayi Devrimi ve Tüketim Çılgınlığı
Tüketimin Tarihi
Hızla artan nüfus ve tarımdaki gelişmelerin doğal sonucu olarak 18. yy. ‘da ortaya çıkan sanayi devrimi, insanlık tarihinde dönüm noktalarından biri oldu şüphesiz. Beraberinde büyük ölçüde artan bir tüketim çılgınlığına neden olan sanayi devrimiyle ortaya çıkan makineleşme ve endüstrileşme ile birlikte üretim kapasitesi artmış, ürünlerin daha hızlı ve daha ucuz bir şekilde üretilebilmesi mümkün olmuştur. Bu durum, insanların tüketim alışkanlıklarını değiştirmiş ve “daha fazla” tüketim arzusunu tetiklemiştir. Reklamcılığın yükselişiyle birlikte tüketim toplumunun temelleri atılmış ve insanlar, mutluluğun ve statünün tüketilen malların niceliğiyle ölçüldüğü bir döneme doğru sürüklenmiştir.
Bu süreç, doğal kaynakların aşırı kullanımına, çevresel tahribata ve atık üretimine yol açmıştır. Aynı zamanda, toplumsal ilişkilerde de değişime neden olmuş, insanlar değerlerini ve önceliklerini tüketim üzerinden belirlemeye başlamışlardır. Tüketim çılgınlığı, modern toplumun yapısal bir özelliği haline gelmiş ve baş etme yöntemi olarak da sürdürülebilirlik gibi önemli konuların ön plana çıkmasına neden olmuştur.
Peki Nedir Sürdürülebilirlik?
Yolun buraya düştüyse sürdürülebilirlik üzerine en azından bir fikrin var demektir ama ben tesadüf eseri buraya düşmüş olma ihtimaline karşın kısa bir “sürdürülebilirlik” girizgahı yapayım.
Benim burada bahsedeceğim sürdürülebilirlik yaşadığımız dünyanın geleceğini korumak için başvurabileceğimiz son derece elzem olan bir alışkanlıklar dizisidir. Evrende ulaşılabilir olan kaynaklarımız sınırlı…Hatta sınırlı sanırım hafif bir tanımla…”Hızla tükeniyor” desem daha doğru olacak. Doğal çevremizi korumak, ekosistemlerin dengesini sağlamak ve gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için sürdürülebilir bir yaşam tarzını benimsememiz şart. “Şart” diyorum çünkü fazla tüketimin yarattığı korkunç sonuçların neden olduğu geri döndürülemez hasarlar noktasındayız artık. Değiştirebileceklerimiz için ise bugün, hemen şimdi, sürdürülebilirlikten yana bir adım atmamız tercih değil zorunluluk.
Sürdürülebilir bir yaşam tarzı, enerjiyi verimli kullanma, doğal kaynakları koruma, yenilenebilir kaynaklara yönelme gibi önlemleri içerir.
Ve en önemlisi atıkları azaltma…
Ancak bu şartlarda bir “gelecek” ten bahsedebiliriz.
SÜRDÜRÜLEBİLİR ALIŞKANLIKLAR
Başında da belirttiğim gibi sürdürülebilirlik bir yaşam pratiği…Yani sürdürülebilirliğin de diğer tüm yaşam pratikleri gibi sürdürülebilir olması önemli. Yeni bir yaşam pratiği kazanırken, pratiğin alışkanlığa dönüşmesi için biraz destek almakta fayda olabilir. Özellikle büyük şehirlerde yaşayıp, kurumsal hayatta olanlar için küçük to do listler ve hatırlatıcılar kurtarıcı olabiliyor. Ben su içme, kitap okuma, düzenli meditasyon yapma gibi alışkanlıkları süreğen hale getirmek için Micro Habits uygulamasını kullanıyorum.
İLK ADIM TÜKETİM VE ATIĞI AZALTMAK
Başlığın büyüklüğü ve ifade ettikleri gözünü korkutmasın hemen. Değişebileceğine inanır ve kendinde değiştirmek istediğin her şey gibi devamlılığını koruyabilirsen o kadar zor değil inan bana. Üstelik artık bu deneyimini kolaylaştıracak pek çok uygulama ve bilgi mevcut internette. İlk yapman gereken şey bu değişimin bir anda olmayacağını kabul etmek ve kolaylıkla değiştiremediğin şeyler için kendini suçlamamak.
İlk adımda karbon ayak izini azaltarak başlayabilirsin değişmeye. Bu adım için en basit hamleler, mailbox’ında artık bir önemi olmayan yıllanmış mailleri temizlemek, spam kutunu boşaltmak, telefonunda ihtiyacın olmayan fotoğraf ve uygulamaları kaldırmak olabilir mesela. Evet doğru duydun mail… Tipik bir mail ortalama 4g CO2 salınımına neden oluyor. Karbon ayak izini azaltmak için diğer adımları da uygulamalar yardımı ile atabilirsin. Bu alanda en iyi uygulama Oroeco idi ancak uygulama şuan bir yeniden yapılanma sürecinde. Ben bu süreçte Carbon Footprint & CO2 Tracker uygulamasını kullanıyorum.
GIDA ATIĞI KONUSU
Dünyada her yıl, üretilen her çeşit gıdanın üçte biri; 1,3 milyar ton besin israf edilmekte… Ve ne yazık ki sen de bu israfın bir parçasısın. Ülkemizde kullanılmayan To Good To Go ve Olio gibi uygulamalar gıda atığına çözüm oluşturmaya çalışırken bizde de Fazla uygulaması mevcut. Fazla geliştirilmesi gereken bir uygulama olsa da geri bildiriminle bu girişimin iyileşmesine katkı sağlayabilirsin.
Evde yemek hazırlarken ve yemek sonrası oluşabilecek gıda atıkları için ise biraz sonra bahsedeceğim Good4Trust çarşından Bokashi Kompost Seti edinebilirsin.
ECOSIA’YI KEŞFET
Rüya gibi bir arama motoru olan Ecosia‘yı Chrome eklentisi yaparak çok kolay şekilde kullanabilirsin. Ecosia sen arama yaptıkça dünyada orman tahribatının en yoğun olduğu Afrika ve Güney Amerika gibi bölgelerde ağaç dikerek dünya ekosistemine katkıda bulunuyor. Şimdiden milyonları bulan ağaç yetiştirme sayısıyla, Ecosia tam bir motivasyon kaynağı.
YEREL VE ETİK ÜRETİM YAPAN ÜRETİCİLERİ TERCİH ETMEK
Elbette ki bu süreçte de tüketeceksin. Ancak bu noktada ne kadar tüketim yaptığın ve ne tükettiğin önem kazanıyor.
Temizlik ve kozmetik ürünlerinde zehirsiz, çevre dostu, hayvanlar üzerinde test yapmayan/ vegan, geri dönüştürülebilir ya da refill ambalajlar kullanan yerel üreticilerden alışveriş yaparak dönüşmeye başlamaya ne dersin? Ya da nerden geldiğini, ne kadar kimyasala maruz kaldığını, hangi şartlarda üretildiğini bilmediğin gıdalar yerine etik üretim gıdalara kavuşsan güzel olmaz mı?
Good4Trust, Dr. Uygar Özesmi tarafından ilk defa Türkiye’de kurulan ve Türetim Ekonomisini hayata geçiren bir platform. Good4Trust.org’da ekolojk ve sosyal açıdan adil üreticileri destekliyor ve iyilikleri paylaşarak seninle aynı yolda yürüyen ya da yürümeye henüz cesareti olmayan insanlara ilham oluyorsun.
Yolculuğuna nerden başlayacağını bilmiyorsan, ürünler hakkında bir ikinci göze ihtiyacın varsa, biraz destek ruhuna iyi gelecekse aşağıdaki linkten ekolojik dönüşüm bültenine üye olabilir ya da bana ulaşarak ücretsiz danışmanlık alabilirsin.